Free Marketing; het verschil tussen iets en niets

Jaren geleden schreef Chris Anderson na zijn bestseller: The Long Tail de opvolger: Free waarin hij beschreef hoe bedrijven en organisaties er beter aan doen om hun producten of diensten gratis aan te bieden in plaats van er geld voor te vragen. Gratis in zijn opinie was niet slechts een promotiestunt maar meer een oprechte businessstrategie.

Anderson voorzag een gratis economie. Kranten zouden gratis worden, net als video en muziek online. En dat, omdat het nieuwe gratis gebaseerd zou zijn op de economie van bits & bytes en dus op de 3 technologieën: de snelheid van computers, (big-)data-opslag en bandbreedte.

Anderson die toen nog hoofdredacteur van Wired was, heeft aardig gelijk gekregen.
Free marketing is een manier geworden om je te introduceren, om je te profileren en om je gunfactor te vergroten. De crux zit ‘m in het inwinnen van andermans vertrouwen met een zo laag mogelijke instap.

Het simpelste voorbeeld is natuurlijk het gratis mobieltje dat met zich meebrengt dat je het terugbetaalt met hoge maandelijkse abonnementskosten. De gratis sample en het proefmonster komen op een goede tweede en derde plaats.
Anderson gaf al aan dat wat gratis is, ook echt bedoeld is om te verspillen. Sterker nog, je moet het verspillen omdat alleen massaverbruik telt. Kijk maar naar YouTube. Anderson riep bedrijven als Google al uit tot de nieuwe centrale (data-)bankiers van de toekomst. Hij had het dus over het nu. We zitten er middenin.
Alles wat mensen willen weggeven zonder dat ze een betaling verwachten zoals gratis samenvattingen en boekreviews zijn niet betaald met geld maar met prikkels zoals aandacht, voldoening en reputatie.

Als zelfstandig PR-, communicatie- en marketingadviseur schrijf ik gratis e-books, ik geef zo nu dan gratis trainingen, presentaties en workshops in de hoop dat er ergens bij iemand een boodschap blijft hangen op momenten dat ze een nieuwe strategie willen implementeren, nieuwe kernboodschappen willen formuleren of andere manieren zoeken om een product of dienst in de markt te zetten. Je moet met jezelf de boer op en mensen laten zien welke tactics, tips en trucs je in je goocheldoos hebt zitten. Doe er vooral je voordeel mee!

Met name bij ministeries, gemeentes, waterschappen en diensten zoals Rijkswaterstaat proef ik de afgelopen vijf jaar een steeds sterker wordend wantrouwen. Het ons-kent-ons-wereldje van beleidsmedewerkers lijkt steeds hechter en kleiner te worden. Het gezonde wantrouwen tegenover de grote boze bedrijfsmatige buitenwereld is al jaren de core-business van de vakbonden in Nederland. Wat je te horen krijgt is dat je bijdrage enorm waardevol is geweest, maar omdat je ‘van buiten’ komt, er geen draagvlak is om eens te onderzoeken hoe zaken anders opgezet en ingeregeld kunnen worden, er nooit fatsoenlijke evaluaties en rapportages zijn uitgevoerd met feitelijke tastbare resultaten en er geen durf bij decision makers bestaat om daadwerkelijk te veranderen. Het devies is meestal: ‘wie dan leeft, die dan zorgt’ of ‘na mij de zondvloed’.
O ja, en dat ronden de dames en heren dan graag af met zinnen als: “je gaat niet op mijn kruk zitten”, “we hebben hier al tien jaar een sollicitatiestop”, “beleidsmatigheid is onze strategie” en “ik geniet ontslagbescherming maar zoek liever niet problemen op”.

Voor de goede orde, ik tip mensen om te kijken waar groei zit, hoe de omzet in tactics verhoogd kan worden en in welke communities mensen zich kunnen nestelen om extra gehoord te worden. Nooit roep ik op tot een stoelendans. Het gaat me niet om de poppetjes, maar om het organisatieplaatje waar uiteindelijk iedereen beter van wordt.

De durf om gratis gebruik te maken van andermans expertise is er meer dan genoeg. Alleen de wil ontbreekt om jezelf te laten overtuigen en dus te veranderen. Persoonlijk direct financieel gewin is de prioriteit geworden van heel wat decision makers. Indirect gewin doet niet ter zake.

En dus ben ik de laatste tijd meer en meer een personal assistant van enkele decision makers die beetje bij beetje probeert ego’s een sociaal karakter mee te geven waarmee ze zichzelf in- en extern in de kijker kunnen spelen als de beste ambtenaar, leidinggevende, productmanager en beleidsmedewerker van Nederland.
En ja, dat is habbekratswerk. Zie dit schrijven dan ook maar als een gratis te downloaden e-book dat je vrijelijk met een rechtermuisklik kunt delen en toe-eigenen.

Chris Andersons kracht in zijn boek Free zit ‘m in het aangeven van de effecten van wat de auteur noemt: het verschil tussen iets en niets. Hij gaat ervan uit dat overvloed schaarste creëert. Bijvoorbeeld; een overvloed van informatie creëert de schaarste; gebrek aan aandacht. Deze schaarste leent zich uitstekend om er een businessmodel van te maken. Gratis koffie op het werk creëert een markt voor betere koffie, uiteraard niet gratis.
Deze stelling biedt dus mogelijkheden om opnieuw na te denken over bepaalde businessmodellen.

– Hoe kan ik gratis inzetten om een andere markt te creëren? Ik denk dat de auteur terecht stelt dat met name jongeren al overtuigd zijn dat gratis een belangrijke rol gaat spelen in toekomstige businessmodellen. Zij zijn tenslotte opgevoed met het fenomeen dat zaken zoals informatie, software, muziek en nieuws gratis zijn. Ouderen hebben het nog steeds niet echt door. Zie de schijngevechten die de muziekindustrie blijft voeren tegen het downloaden van muziek of de kranten die een hopeloze strijd voeren tegen het dalend aantal abonnementen.
– De auteur sluit zijn boek af met de zogenaamde ‘regels voor gratis’. Hierin geeft hij tien principes van overvloedsdenken.
– Vervolgens geeft hij een samenvatting van Freemium tactieken.
– Hij besluit met vijftig bedrijfsmodellen op basis van gratis.

Mocht je twijfels hebben om eens te Googlen op Chris Anderson Free, neem dan contact met me op hoe je je personeel en medewerkers nieuwsgierig en leergierig leert maken. Gratis heeft veel waarde, je moet het alleen op de juiste manier toepassen. De eerste handreiking is er. Welkom! Koffie anyone?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *